Monday 31 October 2011

Hun Mualliamsa - I





NEULAI nopdan kigen mangmoh sek hi! A nopna atam a, ahoih ding theihlouhman bang ahihk’eh thumanlouh ziak bang a vuak leh saat; a haksa leh zumhuai simsim thuakna gen ding bang leng kinei chiat kha ding hi! A nopna leh haksatna lam gen leng kua simnop ding le ahi diam, ka chisim na a hunlui khenkhat hon share nuam tei hi ing.



Pawl-II vel simlai ahi ding. Skul kaitawp chiang in lawmte toh gari lem kimawl in baang peuh kitoukuak in, gari  lampi ding kisial sek-a, gari neuchik khong hawt in a changleh kiphutuahsak in nuamsatak in ki-om in, annek hun laplouh chang omsek hi. Huai hunlai khong pek in lawmpa Sang Lethil in ‘Emergency’ thumal hon zangthei khinta hi. Apil masa leh pil nanung kikhe namah a huchi ding mahle ahi him hi. Sang Lethil in IIM, Ahmedabad ah MBA zoukhe khin thamta hi.

Bungmual a Hermon School luimun a akikai lai in skul tawpnung a mi’n home-work gelh a, lehkha sim a tha-it lai un a pawt-hat deuh chihmahtak chu skul nung a lei keenna mun ah taw puang phirpher zen a leivui lak a va kitholhsek in Lamkhuang-teh peuh kuva chi'n kihaai niaunuau sek hi. Gil le na khollou vanglak! A zingchiang in skul ah lai baihatlou a.k.l. home-work gelhlou chi'n zeep kithuaksek. Heutu khenkhat-khat in hon zeeplou ding hita unteh chia suakta kisasim a i om laitak bang a gilvun peuh hon sihsak chenchen sek uhi. Himahleh, a zingchiang a ngei-a ngei zel thou, bilh a thou mahmah lou kihi. Bangchidan a lehkha ana ki-passed toutou le a diam ah chihsim in om.

Khatvei taget lah CRPF Lane ah Helicopter hong boh hiv'aw. En ut a va kidelh; dailing kawm khong a kitaai a, lenna-field va kitung thei. Thupi kisa petmah himai. Pilot hih utna lungsim khong hon neisakleh pha ve. Koilak ah! Kiknawn lam a skul late manta. Komuniti Hawl nung a dailing-kawm a lawmte- eidan chet a khoval-te toh kibu sun nilouh, Inn kipai ngamlou a'i maimah chia. Sawt ahii na ve! Mi skul kaitawpte thawm zaak-a a kai hi awm-awm a Uniform khong phiatsiang in Inn ahun ngei, a-channel ngei a tung.

Home-work gelh ding bang omlou sim zozen. Thoven simleh kisuanlah guuk thuah. Nuam hetlou. A zingchiang zingkal a innkong, lampi saklam a nisa-lum awi-a paneute toh i na om zeizai lai a Minlian hong pai a, “Zan a ba’chia skul hong kailou e, Lian?” hon chi bang tuh… Katei! Katei! Lu khong lian tultul. Zuau phuah lah kisiamlou zomah. Ka si! Ka si!

I hong lian zodeuh a Sande-skul a Seniar Pawl khong kihita. Mel hoihsak bang leng kinei baih viau laitei. Itna thu koi a gen ngam ding le hi mahmah lou napi Love Story bang kisim ut viau! Koi a zat ding leng ahi diam i chihlai a neu-ngaih bang ana kinei man zomah zel. Buaihuaitak zaw hi. Pearsonmun ah Nungak (naupang khong mah) heel in va kikuan threngthrang. Himahleh itna thu kam a gen ngam dingte kihi mahmah lou. A thu a gelh a, piak teitei dingbang sa, huaile Writing Pad zat sese dia koih zomah. Chikei ve, a bundle a leitop, hilai! Huailai in tangval nou mah, nungak heel kichi ve tei, khat in “Compromise’ thumal hon zang. A gennop kithei ban mahmah lou. Himahleh, kipilsak tei i hihchiang in dotding bang chu ut hetlou viau lai zomah, inn a Dictionary nei chihte hilou napi in...

Teilor hun; bil-leh-ki kikimlaitak vel chu ahi ngei dia gawng dingdeng napi kihatsak tei ringot mawk! Futbol pek alah, mi khetul kia sui khathei, ball pek lah hizenpi. Khezung suisual a bawk keikui a inn tung; kisil ding lungkham huai ata ve. Gang khat, 'Paradox' kichi bang ana kiphuan laitei. CWA-te ana omkei ngeingei leh ana kikhawk kha na ve!

Pilthei chiang i hong hih a chu kikhophawk hak lodekman ana hita. Pawl-IX sim hita. Maths & Science subject-te a Formula theihsa khatbek omlou zomah. Grammar a Tense e, a bang e, theih neilou lai. Gum sim-ekh. A haksa na ve! Duhthusam teel din zaw lehkha sim sang in kholak ki-ut zotham. Himahleh maban ding kigeel thei panta. Zalensa i hong kikulkhum thak chu chiin chilou a bang tops! Huailai vel mah a nitak teng a akua lungzuang le adiam ah CRPF Lane lam apan(?) Pu (Phamta) Thangboi Mangte’ Casette release tung “Leen Heisa” ngaih taktak a mikrafon a hong kikhahsek. Lehkha sim i kichihlai a ala peuh ana kizui kha manzel! Himahleh tupna omleh a lampipi hong om. Huchi'n Pawl-IX (bu thum hiam) fail  hi napi heutute deihsakna ziak a pawl kisuan thei a, Pawl-X kihi teisam. Kisak theihbang om gusim. Ngaihtuah thakthakleh, heutute'n ei-ah deihsakna leh lam-etna ana neih letdan mai uh chu aw!! (Thank You, Teachers!)

Haksatna taktak hong kipanta. Tutan inle mak ka sa lailai. February a skul kilutsek hiven, skul lutnung sawtlou in ka Memory hong blank mawk! Lehkha houchik i sim chia le agen kitheithei mahmah lou. 'T..H..E.. DA', chia a malmal a sim ngai. Simkhin phet alah, bang sim ka de aw, chihle theikhe bunlou zel. Bangziak a mahmah di?? Tutan inle huchi khop a ka memory blank ziak ka thei naikei. Lawm Chinkhansuan Tombing (tunai a EBCC Pastor kai) kiang bang ah ka buaidan kumsek. Hon awlmoh thei mahmah. Lungdam aw, Suan!

Kalkhat vel zoh a memory hong improve vanglak; lungke loman hinapi tha neithak nawn. Mahni panlakna a Pawl-X mualsuah zoulou ding ka hihdan kimusuah. Ka Pu kiang a Tuition hon lasak dia ngen. Huchi'n ka pu deihsakna toh Sir Angam kiang ah akizom in kha giatvel nitaklam teng in Tuition va la in, Maths & Science a basic chu clear zousam. Sir Angam- phat le aphat huai him! Ami lehkha hilhdan himhim thupi hitop mai. Zei a'i na ve. Ka pu- nitha kilohtawm, illiterate in education a hon ngaih poimoh sakdan thupi kasa den ding. Ka skul Tuition Fee lelle sikhop hinapi extra a sen ding thasial hetlou. Hiaichet eive a hon deihsakna genchiantu. Ka pu mahmah!

Tha I piak teitei a, haksa sim lele i pan teitei leh a ‘KONG’ zaw kikhak den samlou ana hi. Lehkha i simpeih kei lehle dohkan mai a tu top. I tuttam phot himhim leh a rewarding-dan kimusuah. I theihlouh kal a lehkha lunglut ana kihiman. Dohkan mai a tut nuam ana hihdan khong thei panpanta. Nitak lehkha simpan i kisak chiang in dak 9 bang ana gingman sek a, neukha behlap i kichih chia 10:30/11pm khong gingman zel. A kumnawn January kha in subject nihvei simsuak manta. Huchihlai in February 14, 1997 in damlou kha thahah. Matric Exam zoulou. Puaknat-huai himai! House-arrest ngaihial in i hong damlou zet zaw aw, ‘khoizual’ a hong kihi ta.

Pathian hehpihna ziak a damnawn. 1998 a Matric Exam 1st Divn. a zoukhia. Lawm Zoson leh Ks Ngaihte toh khosung makaite deihsakna tangtuam riauruau chu, nak nop e!!


(Part-II omlai...)

© Lian Suantak 7/4/11(9-11pm).

Hun Mualliamsa - II na sim nopleh hiai click in:  http://lian-suantak.blogspot.in/2012/01/nunna-puanbang-thak-ii.html

[Hiai ka gelhlai in Siliguri ah Central Excise Dept. ah Tax Assistant seem in ka omlel hi. Mi khenkhatte'n a hunlui uh suut-a a thugelh khong uh ka muhchia'n hunlui suut utna ka nei hi. Huai kawmmah in lehkha simlai hunte khong kisuutleh kuahiam in phattuampih ana neikha thei chih ziak a hiai thugelh hong piang ahi. Sausim a batziak in Part I leh II in kikhen hi. ~17/05/2012, 8:30pm]

No comments:

Post a Comment